สถาบันจัดอันดับความน่าเชื่อถือระหว่างประเทศคืออะไร

สถาบันจัดอันดับความน่าเชื่อถือมีบทบาทสำคัญมากในตลาดการเงินระหว่างประเทศ โดยการประเมินสินทรัพย์ของบริษัทและบุคคลอย่างสม่ำเสมอ เป็นกลางและเป็นธรรม เพื่อลดความเสี่ยงทางการเงิน สถาบันจัดอันดับความน่าเชื่อถือระหว่างประเทศ (International Credit Rating Agency) เป็นองค์กรที่ดำเนินการอย่างอิสระภายใต้การกำกับดูแลของรัฐ โดยมีหน้าที่หลักในการประเมินมูลค่าสินทรัพย์ทั้งหมดทั่วโลกอย่างอิสระ และตีความข้อมูลเหล่านี้ตามบทบาทและผลประโยชน์ของตนเอง

สถาบันจัดอันดับความน่าเชื่อถือคืออะไร?

สถาบันจัดอันดับความน่าเชื่อถือเป็นสถาบันจัดอันดับระดับมืออาชีพที่เป็นอิสระและเป็นกลางซึ่งได้รับมอบหมายจากเรื่องการจัดอันดับ จากนั้นใช้วิธีการทางวิทยาศาสตร์ในการสำรวจ ทบทวน เปรียบเทียบ วัดและประเมินผลการจัดอันดับโดยสังเขปตามเกณฑ์และระเบียบที่กำหนดไว้ สุดท้ายสถาบันจัดอันดับเหล่านี้จะประเมินผลในรูปของสัญลักษณ์ที่เข้าใจง่ายและเรียบง่าย เช่น AAA, AA, BBB, CC เป็นต้น และเผยแพร่ต่อสาธารณชนเป็นพฤติกรรมการประเมิน

สถาบันจัดอันดับความน่าเชื่อถือจะช่วยเจ้าหนี้ในการกำหนดความเสี่ยงในการผิดนัดชําระหนี้ของบริษัทหรือรัฐบาลเป็นหลัก ตัวอย่างเช่น หากบริษัทจําเป็นต้องออกหุ้นกู้เพื่อระดมทุน หลายบริษัทจะซื้อบริการจัดอันดับจากหน่วยงานจัดอันดับเพื่อให้เป็นข้อมูลอ้างอิงสำหรับเจ้าหนี้ ยิ่งมีเรตติ้งสูงทำให้เจ้าหนี้สามารถชำระหนี้ได้มากขึ้น เมื่อเรตติ้งลดลงก็ถือเป็นการเพิ่มความเสี่ยงให้กับเจ้าหนี้ ส่งผลให้บริษัทต้องปรับขึ้นอัตราดอกเบี้ยตามไปด้วยเพื่อให้ผลตอบแทนสูงขึ้นเพื่อดึงดูดให้ นักลงทุนเข้ามาซื้อหุ้นกู้ ทั้งนี้ยังหมายถึงต้นทุนการออกตราสารหนี้หรือการระดมทุนที่เพิ่มขึ้น

สถาบันจัดอันดับความน่าเชื่อถือระหว่างประเทศ (International Credit Rating Agency) เป็นสถาบันจัดอันดับความน่าเชื่อถือระหว่างประเทศที่ไม่ได้แสดงถึงผลประโยชน์ของประเทศใด โดยทำหน้าที่ในลักษณะของสถาบันจัดอันดับระหว่างประเทศที่อยู่เหนืออำนาจรัฐ สามารถรักษาความเป็นกลางและความน่าเชื่อถือที่จำเป็นต่อการสร้างเสถียรภาพในความสัมพันธ์ด้านสินเชื่อระหว่างประเทศ ปัจจุบันมีสถาบันจัดอันดับความน่าเชื่อถือระหว่างประเทศที่ได้รับการยอมรับสามแห่งได้แก่ S&P, Fitch และ Moody's

3 สถาบันจัดอันดับความน่าเชื่อถือระหว่างประเทศ

Standard&Poor's Global Ratings : มีประวัติความเป็นมาย้อนกลับไปถึงปีค.ศ.1860 โดยเริ่มต้นในฐานะธุรกิจข้อมูลทางการเงินที่เป็นอิสระ และได้เริ่มให้บริการจัดอันดับความน่าเชื่อถือในปีค.ศ.1941 ปัจจุบันได้เติบโตขึ้นจนกลายเป็นหนึ่งในสถาบันจัดอันดับความน่าเชื่อถือที่ใหญ่ที่สุดในโลก

Moody's Investors Service (Moody's) : มีประวัติย้อนหลังไปถึงปีค.ศ.1909 โดย John Moody เป็นผู้ก่อตั้งบริษัทซึ่งในช่วงแรกเน้นการเผยแพร่รายงานความเสี่ยงของบริษัททางรถไฟ ต่อมาได้เริ่มให้บริการจัดอันดับความน่าเชื่อถือสำหรับพันธบัตรรถไฟและก้าวขึ้นมาเป็นหนึ่งในสถาบันจัดอันดับความน่าเชื่อถือชั้นนำของโลก

Fitch Ratings : ก่อตั้งขึ้นเมื่อปีค.ศ. 1913 ในฐานะธนาคารเพื่อการลงทุน ฟิทช์เริ่มให้บริการจัดอันดับความน่าเชื่อถือในปี 1924 และกลายเป็นหน่วยงานจัดอันดับความน่าเชื่อถือที่ดำเนินการอย่างอิสระ

สถาบันเหล่านี้เดิมมุ่งเน้นไปที่การจัดอันดับความน่าเชื่อถือของบริษัท รถไฟและอุตสาหกรรม แต่เมื่อตลาดการเงินขยายตัวและหลากหลายขึ้นเรื่อย ๆ พวกเขาเริ่มให้บริการจัดอันดับความน่าเชื่อถือที่กว้างขึ้นรวมถึงหนี้ของรัฐบาลตราสารทางการเงินและพันธบัตรองค์กรประเภทต่าง ๆ

ในศตวรรษที่ 20 และ 21 สถาบันเหล่านี้มีอิทธิพลทั่วโลกเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง และการจัดอันดับของสถาบันเหล่านี้มีบทบาทสําคัญต่อเสถียรภาพของนักลงทุน ผู้ออกตราสารหนี้ และตลาดการเงิน อย่างไรก็ตาม พวกเขามักถูกวิพากษ์วิจารณ์ว่า "รับเงินจากผู้ที่ต้องการบริการเพื่อทำสิ่งต่าง ๆ ให้" ซึ่งหมายถึงความขัดแย้งทางผลประโยชน์โดยตรงของสถาบันเหล่านี้ในการเรียกเก็บค่าธรรมเนียมจํานวนมากจากผู้ออกพันธบัตรก่อนที่จะทำการจัดอันดับพันธบัตร

นอกจากนี้ นักวิจารณ์บางคนยังเชื่อว่าสถาบันจัดอันดับไม่มีความสามารถในการคาดการณ์ที่แม่นยํา ตัวอย่างเช่น ในช่วงสึนามิทางการเงินในปี 2008 สถาบันเหล่านี้ได้จัดอันดับผลิตภัณฑ์โครงสร้างที่ถูกเรียกว่า 'สินทรัพย์เป็นพิษ' ให้มีอันดับ AAA แต่เมื่อเกิดการล่มสลายของตลาดอสังหาริมทรัพย์ทั้งหมดและ Lehman Brothers ยื่นล้มละลายสถาบันจัดอันดับจึงรีบลดอันดับผลิตภัณฑ์เหล่านี้ลงอย่างมาก ในทางกลับกันในวิกฤตหนี้ยุโรป สถาบันจัดอันดับกลับถูกวิพากษ์วิจารณ์ว่าเร่งลดอันดับความน่าเชื่อถือของ "ประเทศในยุโรป" เร็วเกินไป ซึ่งส่งผลให้เกิดการเทขายพันธบัตรจำนวนมากและทำให้วิกฤตยิ่งรุนแรงขึ้น

ในบรรดาสถาบันจัดอันดับความน่าเชื่อถือรายใหญ่ทั้งสามแห่ง S&P และ Moody's มีฐานอยู่ในสหรัฐอเมริกา ขณะที่ Fitch มีสำนักงานใหญ่ทั้งในนิวยอร์กและลอนดอน ซึ่งทำให้เกิดข้อสงสัยว่าสถาบันเหล่านี้อาจมีการตัดสินใจจัดอันดับที่เป็นพฤติกรรมทางการเมืองต่อประเทศนอกยุโรปและอเมริกา กลุ่มประเทศที่ไม่ได้อยู่ในยุโรปและอเมริกา เช่น BRICS เคยเสนอให้จัดตั้งสถาบันจัดอันดับความน่าเชื่อถือของตนเองเพื่อเป็นการถ่วงดุลกับสถาบันใหญ่ทั้งสามประเทศ จีนรัสเซีย และอินเดีย ต่างก็ได้จัดตั้งสถาบันจัดอันดับของตนเองแล้วแต่จนถึงปัจจุบันยังไม่ได้รับการยอมรับอย่างแพร่หลายในระดับสากล

อย่างไรก็ตาม ด้วยเหตุนี้ หน่วยงานกํากับดูแลและผู้เข้าร่วมตลาดจึงพยายามปรับปรุงมาตรฐานและความโปร่งใสในการจัดอันดับความน่าเชื่อถือ

มาตรฐานการจัดอันดับความน่าเชื่อถือระหว่างประเทศ 3 ประการ

การจัดอันดับความน่าเชื่อถือจะถูกแบ่งประเภทตามการจัดอันดับต่าง ๆ บางอันดับจะมุ่งไปที่บุคคลหรือองค์กรบางแห่ง และบางอันดับจะมุ่งไปที่หนี้สินเฉพาะ นอกจากนี้ยังมีความแตกต่างระหว่างการจัดอันดับระยะยาวและระยะสั้น

สำหรับการจัดอันดับความน่าเชื่อถือของบุคคลหรือองค์กร การจัดอันดับระยะยาวและระยะสั้นของ S&P และ Fitch จะเน้นที่ความน่าจะเป็นที่บุคคลหรือองค์กรจะผิดนัดชำระหนี้ ซึ่งหมายความว่าพวกเขาจะไม่เน้นความสูญเสียที่อาจเกิดขึ้นจากการผิดนัดชำระหนี้มากนัก ส่วนการจัดอันดับระยะยาวของ Moody's จะพิจารณาทั้งความน่าจะเป็นในการผิดนัดชำระหนี้และขอบเขตของความสูญเสียจากการผิดนัดชำระหนี้ ในขณะที่การจัดอันดับระยะสั้นของ Moody's จะเน้นที่ความน่าจะเป็นในการผิดนัดชำระหนี้เพียงอย่างเดียว

เมื่อพิจารณาการจัดอันดับหนี้สิน ทั้งสามสถาบันจัดอันดับความน่าเชื่อถือรายใหญ่จะพิจารณาอัตราการผิดนัดชำระหนี้และอัตราความสูญเสียจากการผิดนัดชำระหนี้สำหรับพันธบัตรระยะยาว อย่างไรก็ตาม การจัดอันดับหนี้สินระยะสั้นของ S&P จะรวมทั้งอัตราการผิดนัดชำระหนี้และอัตราความสูญเสียจากการผิดนัดชำระหนี้ ในขณะที่การจัดอันดับของ Moody's และ Fitch จะมุ่งเน้นไปที่อัตราการผิดนัดชำระหนี้ของพันธบัตรเป็นหลัก โดยไม่ให้ความสำคัญกับอัตราความสูญเสียมากนัก

การจัดอันดับความน่าเชื่อถือระยะยาวของ S&P มีทั้งหมด 10 ระดับ ตั้งแต่ AAA ถึง D โดยที่การจัดอันดับ BBB ขึ้นไปถือเป็นเกรดการลงทุน และ BBB ลงไปถือเป็นเกรดเก็งกำไร ส่วนการจัดอันดับระยะยาวของ Fitch และ S&P มีความคล้ายคลึงกันยกเว้นว่าเกรด D ของ Fitch จะถูกแบ่งย่อยออกเป็น DDD, DD และ D

Moody's มีการจัดอันดับความน่าเชื่อถือระยะยาวทั้งหมด 9 ระดับ ตั้งแต่ AAA ถึง C โดยที่เกรด Baa ขึ้นไปถือเป็นเกรดการลงทุน และเกรดต่ำกว่า Baa ถือเป็นเกรดเก็งกำไร เพื่อทำให้ความแตกต่างในแต่ละเกรดชัดเจนยิ่งขึ้น Moody's ยังใช้ตัวเลข 1, 2 และ 3 นำหน้าระดับแต่ละเกรดเพื่อทำการแยกแยะ

แม้ว่าการจัดอันดับความน่าเชื่อถือระยะสั้นและระยะยาวจะมีสัญลักษณ์ที่แตกต่างกัน แต่ก็มีความสัมพันธ์กันในด้านความเสี่ยงทางเครดิตหากการจัดอันดับความน่าเชื่อถือระยะยาวของบริษัทต่ำ ความสามารถในการชำระหนี้ระยะสั้นของบริษัทนั้นก็จะได้รับผลกระทบด้วย

ข้อสงวนสิทธิ์: เนื้อหานี้มีไว้สำหรับข้อมูลทั่วไปเท่านั้นและไม่ใช่ (และไม่ควรถือว่าเป็น) คำแนะนำทางการเงินการลงทุนหรืออื่น ๆ ที่ควรพึ่งพา ความคิดเห็นใด ๆ ที่ให้ไว้ในเนื้อหาไม่ถือเป็นคำแนะนำของ EBC หรือผู้เขียนว่าการลงทุนหลักทรัพย์การซื้อขายหรือกลยุทธ์การลงทุนใด ๆ ที่เหมาะสมกับบุคคลใดบุคคลหนึ่ง