ความลับทองคำกับการประกันพอร์ตที่นักลงทุนต้องรู้

ทองคำมีบทบาทพิเศษในประวัติศาสตร์มนุษย์มายาวนานหลายพันปี นับตั้งแต่อารยธรรมโบราณที่ใช้ทองคำเป็นสกุลเงิน ไปจนถึงนักลงทุนยุคใหม่ที่สะสมทองคำไว้ในตู้นิรภัย เสน่ห์ของทองคำยังคงอยู่ ในโลกการเงิน ทองคำมักถูกยกย่องให้เป็น “การประกันพอร์ต” เพื่อปกป้องการลงทุนจากตลาดขาลง การลดค่าของเงินตรา และเงินเฟ้อ หลักเหตุผลง่าย ๆ คือเมื่อหุ้นตก ราคาทองคำมักคงมูลค่าหรือปรับตัวสูงขึ้น จึงช่วยลดความเสียหายต่อพอร์ตลงทุนได้

อย่างไรก็ตาม ความเป็นจริงซับซ้อนกว่านั้น ทองคำไม่ใช่เกราะวิเศษที่จะชดเชยวิกฤตตลาดได้โดยอัตโนมัติ ประสิทธิภาพของทองคำในฐานะการประกันพอร์ตขึ้นอยู่กับสภาวะตลาด พฤติกรรมนักลงทุน และปัจจัยมหภาค ในศตวรรษที่ 21 ด้วยตลาดที่เคลื่อนไหวรวดเร็ว การเทรดแบบอัลกอริทึม และสินทรัพย์ประเภทใหม่ ๆ จึงเป็นคำถามที่ควรถามว่า ทองคำยังคงมอบคุณสมบัติในการปกป้องพอร์ตเหมือนที่เลื่องลือหรือไม่ หรือว่าชื่อเสียงของมันเป็นเพียงความเชื่อที่ถูกพูดเกินจริงจากอดีต

ทำไมทองคำจึงถูกมองว่าเป็นการประกันพอร์ต?

ชื่อเสียงของทองคำในฐานะสินทรัพย์ปลอดภัยมีรากฐานมาจากคุณลักษณะหลายประการ ทองคำเป็นสินทรัพย์ที่จับต้องได้ มีมูลค่าในตัวเอง เป็นที่ยอมรับทั่วโลก และไม่ผูกติดกับนโยบายของรัฐบาลใดรัฐบาลหนึ่งโดยตรง ทองคำแตกต่างจากสกุลเงินกระดาษตรงที่ธนาคารกลางไม่สามารถผลิตทองคำได้ตามต้องการ ในอดีต ทองคำเป็นสินทรัพย์สำรองมูลค่าที่เชื่อถือได้ โดยเฉพาะอย่างยิ่งในช่วงเวลาที่เศรษฐกิจมีความไม่แน่นอน

แนวคิดเรื่องทองคำในฐานะประกันพอร์ตนั้นตั้งอยู่บนพื้นฐานความสัมพันธ์ หรือพูดให้ชัดเจนกว่านั้นคือการขาดความสัมพันธ์ ทองคำมักมีพฤติกรรมที่แตกต่างจากหุ้นและพันธบัตร โดยเฉพาะอย่างยิ่งในระยะยาว การรวมทองคำไว้ในพอร์ตที่กระจายความเสี่ยงจะช่วยลดความผันผวนและลดการสูญเสียเงินลงทุนในช่วงที่ตลาดตึงเครียด โดยหลักการคือเมื่อสินทรัพย์เสี่ยงลดลง ทองคำจะปรับตัวสูงขึ้นหรือทรงตัว ซึ่งจะช่วยลดผลกระทบต่อผลตอบแทนโดยรวม

การป้องกันเงินเฟ้อ: บทบาทที่มีชื่อเสี่ยงที่สุดของทองคำ

หนึ่งในเหตุผลที่นักลงทุนซื้อทองคำมากที่สุดคือเพื่อป้องกันความเสี่ยงจากภาวะเงินเฟ้อ เมื่ออำนาจซื้อของเงินกระดาษลดลง การที่ทองคำมีปริมาณจำกัดทำให้มูลค่าในหน่วยเงินมักปรับตัวสูงขึ้น

ช่วงทศวรรษ 1970 ถือเป็นตัวอย่างที่เห็นได้ชัดที่สุด แต่ในช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมากลับมีภาพรวมที่หลากหลาย ระหว่างปี 2011 ถึง 2015 อัตราเงินเฟ้อในประเทศพัฒนาแล้วส่วนใหญ่ยังคงอยู่ในระดับต่ำ และราคาทองคำก็ลดลงอย่างรวดเร็วแม้จะมีมาตรการกระตุ้นเศรษฐกิจจากธนาคารกลางอย่างต่อเนื่อง สิ่งนี้ชี้ให้เห็นว่าความสัมพันธ์ระหว่างทองคำกับเงินเฟ้อนั้นไม่ได้เป็นเรื่องอัตโนมัติ แต่ขึ้นอยู่กับความเชื่อมั่นของนักลงทุน ดอกเบี้ย และความแข็งแกร่งของค่าเงิน

อย่างไรก็ตาม ตลอดหลายทศวรรษที่ผ่านมา ทองคำมักจะรักษาอำนาจซื้อไว้ได้ดีกว่าเงินสด ตัวอย่างเช่น ดอลลาร์ที่ถือในปี 1970 จะซื้อสินค้าได้น้อยลงในปัจจุบัน แต่หากถือมูลค่าเดียวกันในทองคำ จะยังคงรักษาอำนาจซื้อในโลกจริงได้มากกว่า

ทองคำในภาวะเงินฝืดและอัตราดอกเบี้ยต่ำ

แม้ว่าทองคำจะมีชื่อเสียงในฐานะสินทรัพย์ป้องกันเงินเฟ้อ แต่ประสิทธิภาพของทองคำในสภาวะเงินฝืดกลับแตกต่างออกไป เงินฝืดทำให้มูลค่าที่แท้จริงของเงินสดและสินทรัพย์ที่ให้ผลตอบแทนคงที่เพิ่มขึ้น ทำให้ทองคำซึ่งไม่ให้ผลตอบแทนตรง ๆ น่าสนใจน้อยลง

อย่างไรก็ตาม ในโลกที่ดอกเบี้ยต่ำในปัจจุบัน ต้นทุนในการถือทองคำต่ำมาก เมื่ออัตราดอกเบี้ยที่แท้จริง (อัตราดอกเบี้ยปกติหักด้วยเงินเฟ้อ) เป็นลบ ทองคำจึงน่าสนใจยิ่งขึ้น เพราะนักลงทุนไม่ได้สูญเสียรายได้สำคัญจากการถือทอง นี่คือหนึ่งในเหตุผลที่ราคาทองคำปรับตัวสูงขึ้นอย่างมากระหว่างปี 2019-2020 เมื่ออัตราดอกเบี้ยลดลงทั่วโลกและธนาคารกลางปล่อยสภาพคล่องเข้าตลาด

ธนาคารกลางและความต้องการทองคำ

ปัจจัยสำคัญในตลาดทองคำคือกิจกรรมของธนาคารกลาง ธนาคารกลางหลายแห่งถือทองคำเป็นส่วนหนึ่งของสำรองเงินตราต่างประเทศ เนื่องจากให้สภาพคล่องสูงและไม่ขึ้นอยู่กับนโยบายของประเทศอื่น

ในช่วงหลายปีที่ผ่านมา ธนาคารกลางของตลาดเกิดใหม่ เช่น จีน รัสเซีย และตุรกี เป็นผู้ซื้อทองคำอย่างต่อเนื่อง ความต้องการจากสถาบันเหล่านี้ช่วยสนับสนุนราคาและย้ำบทบาททองคำในฐานะสินทรัพย์สำรองเชิงกลยุทธ์ การซื้อทองคำของธนาคารกลางไม่ได้เกี่ยวกับการเก็งกำไรระยะสั้น แต่สะท้อนความเชื่อในบทบาทของทองคำในการปกป้องจากความผันผวนของค่าเงินและความเสี่ยงทางภูมิรัฐศาสตร์

ทองคำเทียบกับสินทรัพย์ปลอดภัยอื่นๆ

ทองคำมักถูกนำไปเปรียบเทียบกับพันธบัตรรัฐบาลสหรัฐฯ ฟรังก์สวิส และเยนญี่ปุ่น แต่ละสกุลเงินก็มีจุดแข็งของตัวเอง พันธบัตรรัฐบาลให้ผลตอบแทนสูงและได้รับการสนับสนุนจากรัฐบาลสหรัฐฯ แต่ก็มีความเสี่ยงด้านอัตราดอกเบี้ย สกุลเงินที่ปลอดภัยอาจแข็งค่าขึ้นในช่วงวิกฤต แต่ก็ยังคงขึ้นอยู่กับการตัดสินใจด้านนโยบายการเงิน

ในทางตรงกันข้าม ทองคำไม่มีผลตอบแทน แต่ก็ไม่มีความเสี่ยงด้านเครดิตหรือคู่สัญญา ทองคำไม่ได้ผูกติดกับระบบเศรษฐกิจใดระบบหนึ่ง และได้รับการยอมรับทั่วโลก ซึ่งทำให้ทองคำเป็นรูปแบบการประกันภัยที่มีเอกลักษณ์เฉพาะตัว แต่ก็ไม่ได้หมายความว่าจะทำกำไรได้มากที่สุดในทุกวิกฤตการณ์ บางครั้งพันธบัตรหรือสกุลเงินก็ให้ผลตอบแทนดีกว่าทองคำในระยะสั้น แต่ข้อได้เปรียบของทองคำอยู่ที่ความยืดหยุ่นในหลากหลายสถานการณ์

การจัดสรรพอร์ต: ทองคำควรมีสัดส่วนเท่าไหร่?

ไม่มีคำตอบตายตัวสำหรับสัดส่วนทองคำที่เหมาะสม งานวิจัยจากผู้จัดการสินทรัพย์ระบุว่าสัดส่วน 5–10% สามารถช่วยปรับปรุงผลตอบแทนที่ปรับความเสี่ยงแล้วในระยะยาว หากน้อยเกินไป ผลดีด้านการกระจายความเสี่ยงอาจไม่ชัดเจน หากมากเกินไปพอร์ตอาจทำผลตอบแทนด้อยลงในช่วงตลาดหุ้นขาขึ้น

สัดส่วนที่เหมาะสมขึ้นอยู่กับเป้าหมายการลงทุน ระยะเวลา และความเสี่ยงที่นักลงทุนยอมรับได้ สำหรับผู้เน้นการรักษาเงินต้น อาจจัดสัดส่วนทองคำสูงขึ้นแต่สำหรับนักลงทุนเน้นการเติบโต ทองคำอาจมีบทบาทเล็กและเชิงกลยุทธ์มากกว่า

บทสรุป: มุมมองที่สมดุลเกี่ยวกับทองคำ

ชื่อเสียงของทองคำในฐานะการประกันพอร์ตเป็นทั้งเรื่องจริงและความเชื่อ ทองคำเคยให้การปกป้องในหลายวิกฤตทางประวัติศาสตร์ แต่ผลตอบแทนระยะสั้นไม่รับประกัน นักลงทุนยุคใหม่ควรมองทองคำไม่ใช่ยาวิเศษ แต่เป็นตัวช่วยรักษาเสถียรภาพระยะยาวที่เสริมกลยุทธ์ป้องกันอื่น ๆ

ในยุคที่ตลาดไม่แน่นอน มีความเสี่ยงทางภูมิรัฐศาสตร์ และนโยบายการเงินไม่ปกติ ทองคำยังคงมีบทบาทในหลายพอร์ตการลงทุน คุณค่าของมันไม่ได้อยู่ที่การแทนสินทรัพย์อื่น แต่ช่วยเพิ่มความยืดหยุ่นโดยรวม ไม่ว่าคุณจะมองทองคำเป็นสมบัติโบราณหรือการประกันสมัยใหม่ เสน่ห์ของทองคำยังคงยากที่จะมองข้าม

ข้อสงวนสิทธิ์: เอกสารนี้จัดทำขึ้นเพื่อวัตถุประสงค์ในการให้ข้อมูลทั่วไปเท่านั้น และไม่ได้มีเจตนา (และไม่ควรพิจารณาว่าเป็น) คำแนะนำทางการเงิน การลงทุน หรือคำแนะนำอื่นใดที่ควรอ้างอิง ความคิดเห็นใดๆ ในเอกสารนี้ไม่ได้เป็นคำแนะนำจาก EBC หรือผู้เขียนว่ากลยุทธ์การลงทุน หลักทรัพย์ ธุรกรรม หรือการลงทุนใดๆ เหมาะสมกับบุคคลใดบุคคลหนึ่งโดยเฉพาะ